مدعیان، بزرگترین ناقضان حقوق بشر
حقوق بشر مجموعهای از قواعد و مقررات حقوقی بین المللی است که در همه زمانها و مکانها از مقام، منزلت و کرامت انسانی تمام افراد و یا گروهها در مقابل همه دولتها حمایت میکند.
حقوق بشر از برجسته ترین مفاهیمی است که در سال های اخیر بیش از پیش مورد توجه سازمان های بین المللی از جمله سازمان ملل قرار گرفته است. سازمان ملل متحد به دنبال جنگ دوم جهانی بر اساس منشور ملل متحد به دست کشورهای پیروز در جنگ شکل گرفت تا مانع از تکرار جنگی دیگر شود. بر اساس منشور ملل متحد، یکی از اهداف مهم این سازمان، ترویج و حمایت از حقوق بشر بیان شده است. از آنجایی که فرهنگ حاکم بر فضای ایجاد سازمان ملل فرهنگی غربی و لیبرالی بود، در تعریف شاخصه های حقوق بشر در اسناد بین المللی، تنها فرهنگ غربی و لیبرالیسم مورد توجه واقع شد. بر همین اساس قدرتمندترین کشور غربی خود را به عنوان ملاک و معیار حقوق بشر معرفی کرد.
از اینرو آمریکا با وجود ارتکاب موارد گسترده نقض حقوق بشر، خود را بزرگترین مدعی حقوق بشر در دنیا میداند. اما نظریه پردازان آمریکایی اذعان دارند که تبلیغ حقوق بشر و دموکراسی در دنیا یکی از استراتژیهای آنان به شمار می رود. سردمداران آمریکا کشور خود را به عنوان مهد دموکراسی و آزادی معرفی میکنند ولی با بررسی تاریخ این کشور و بررسی لایههای عمیقتر سیاست و جامعه امریکایی تصویر دیگری خودنمایی میکند.
* استفاده ابزاری آمریکا از حقوق بشر
——————————————
آمریکا با برجستهسازی ظواهر فریبنده و تبلیغات گسترده، خود را پرچمدار جریان حمایت از حقوق بشر معرفی می کند این در حالی است که طی شش دهه از تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر، این کشور هیچ گامی برای پیشبرد حقوق واقعی بشر در جهان برنداشته و به کرات به صورت سازمان یافته به نقض آن، هم در داخل و هم خارج از آن کشور پرداخته است . این کشور حتی با ادعای پیشتازی در حقوق بشر، تاکنون به معاهدات بینالمللی نظیر کنوانسیون حقوق کودک، حقوق اقتصادی- اجتماعی – فرهنگی، مقابله با ناپدید شدن اجباری، عدم تبعیض در استخدام و … نپیوسته است. آمریکا در کنوانسیونهایی مانند منع شکنجه و میثاق حقوقی عضو نشده در حالی که ادعای بیشترین رعایت حقوق بشر در جهان را دارد، اما در سطح جهان کمترین عضویت در نهادهای حقوق بشری را دارد.
آمریکا و دولتهای غربی در موضوع حقوق بشر سیاست فرافکنی در پیش گرفته اند؛ آنها دیگران را به رعایت نکردن موازین حقوق بشر متهم می کنند تا بر رفتارهای غیرقانونی و ناقض حقوق بشر در داخل کشورشان سرپوش بگذارند. با وجود این که حقوق بشر مقوله ای اجتماعی – فرهنگی است اما آمریکا و دول غربی از مسأله حقوق بشر استفاده های سیاسی زیادی می کنند. اگر کشوری در زمره متحدان آنها باشد هر چند به اصول حقوق بشر پایبند نبوده و حتی آن را نقض کند، مورد قهر و انتقاد آنان قرار نمی گیرد اما اگر کشور نقض کننده حقوق بشر در دایره منافع تعریف شده آن ها کشوری دردسر زا باشد، مورد تهاجم وسیع قرار می گیرد. این واقعیت، بیانگر استفاده سیاسی این کشورها از موضوع حقوق بشر است .
در حالی که آمریکا از عبارت ‘حقوق بشر’ با هدف فشار بر دولت های مخالف سیاست های بین الملل خود استفاده می کند، نهادهای بین المللی و گروههای مستقل در گزارشهای خود از نقض گسترده و آشکار حقوق بشر توسط این کشور در عرصه داخلی و خارج از مرزهای جغرافیایی آن خبر می دهند. شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد و سازمان عفو بین الملل، بارها از نقض حقوق بشر در داخل و خارج از آمریکا انتقاد کرده اند.
* موارد نقض حقوق بشر در آمریکا
—————————————-
ایالات متحده آمریکا همواره به شیوه ای نظام مند حقوق بشر را در داخل و خارج از مرزهای این کشور زیر پا می گذارد.
شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در نهمین نشست یو آر پی (بررسی دوره ای و جهانی حقوق بشر) با انتشار گزارشی در خصوص نقض گسترده حقوق بشر در آمریکا، واشنگتن را به شدت به باد انتقاد گرفت.
کمیسر ارشد این شورا از نقض گسترده حقوق بشر در آمریکا از جمله شکنجه زندانیان، خشونت پلیس و تبعیض نژادی در این کشور ابراز نگرانی کرده و خواستار انجام اقداماتی برای بهبود این وضعیت شد.
در این گزارش تصریح شده است: نقض حقوق بشر از سوی دولت آمریکا، امری نظام مند است که بسیاری از موارد آن به تضییع حقوق آفریقایی ها، آمریکاییها، اقلیتها، مسلمانان و مهاجران در داخل این کشور مربوط میشود.
موارد نادیده گرفتن حقوق بشر در بعد داخلی را می توان در چند مورد کلی برشمرد:
۱- نقض حقوق اقلیت های مذهبی و نژادی
۲- نقض حقوق زندانی ها و اعمال خشونت علیه آنها
۳- نقض حقوق مطبوعات و آزادی بیان
۴- نقض حقوق گروه های آسیب پذیر مانند زنان، کودکان، مهاجران و پناه جویان
شورای حقوق بشر سازمان ملل در گزارش خود موارد نقض حقوق بشر در آمریکا در سطح بین المللی را هم در نظر گرفته و اعمال خشونت ماموران این کشور و آزار و اذیت متهمان زندانی در پایگاه آمریکایی گوانتانامو و بازداشتگاههای عراق و افغانستان را محکوم کرده است. اعطای مصونیت به پیمانکاران خصوصی و سازمانهای اطلاعاتی آمریکا که در خارج از این کشور در کشتار مردم بیگناه در عراق، افغانستان و دیگر نقاط جهان دخالت دارند نیز از موارد مطرح در این گزارش است.
بر اساس این گزارش، آمریکا هم اکنون بیش از ۳۸۰ هزار تبعه خارجی را در ۳۰۰ بازداشتگاه زندانی کرده است.
رفتارهای ضدحقوق بشری دولت آمریکا چیزی نیست که فقط در گزارش شورای حقوق بشر مطرح شده باشد. چندی پیش اسنادی از جنایات آمریکا در جریان اشغال افغانستان و عراق فاش شد که نشان می دهد واشنگتن در حالی که به بهانه دموکراسی و دفاع از حقوق مردم به این کشورها یورش برد و آنها را اشغال کرد، جان ساکنان این سرزمینها را گرفته و به حداقل حقوق انسانی آنها کوچکترین اعتنایی نداشت.
انتشار ۴۰۰ هزار سند در رابطه با جنگ عراق با پرده برداشتن از زوایای جنایتهای آمریکا در جریان اشغال این کشور، بیانگر آن است که از زمان حمله به عراق از سال ۲۰۰۳ تا اواخر سال ۲۰۰۹ حدود ۲۸۵ هزار نفر کشته و یا زخمیشدهاند که ۶۳درصد از آنها افراد غیرنظامی بوده اند. این آمار، شمار قربانیان حملات آمریکا را ۱۰۹ هزار نفر و مجروحان را ۱۷۶ هزار نفر برشمرده است.
از نظر بین المللی نیز موارد نقض حقوق بشر از سوی آمریکا را می توان چنین طبقه بندی کرد:
۱- حمایت از گروه های تروریستی در کشورهای دیگر
۲- مداخله مستقیم در امور داخلی کشورها از طریق کودتا و انقلاب های رنگی
۳- حمله نظامی به دیگر کشورها به بهانه مبارزه با تروریسم و اعمال خشونت های جنگی
۴- حمایت از تروریسم دولتی رژیم صهیونیستی
۵- تشکیل زندان ها و شکنجه گاه های مخفی در اروپا و آسیا
۶- اعمال تحریم های یک جانبه علیه کشورهای مخالف سیاست های آمریکا
موارد بی احترامی به حقوق بشر در آمریکا به دلیل انحصار و سلطه رسانهای این کشور در داخل و خارج از مرزها، کمتر مورد توجه جامعه بین الملل قرار گرفته است . با وجودی که آمریکا خود را مدعی حقوق بشر می داند، با روحیه برتری جویی و استیلا طلبی همواره گزارش نقض حقوق بشر در کشورهای دیگر را منتشر کرده، اما از وضعیت حقوق بشر خود گزارشی ارایه نکرده است . این در حالی است که این کشور خود بزرگترین ناقض حقوق بشر است که تاکنون هیچ محکمه ای علیه آن تشکیل نشده است.
آمریکا برای اولین بار پذیرفت به عنوان عضوی از شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد گزارش وضعیت بشر کشورش را در ژنو ارایه دهد و مورد نقد قرار گیرد به همین منظور گزارش ملی آمریکا به بهانه ارایه به یو پی آر، در سایت وزارت امور خارجه این کشور منشر شده است. در این گزارش رویکرد آمریکا نسبت به حقوق بشر مدعی گرایانه بوده و این کشور خود را به عنوان دارنده نقش محوری در جهانی سازی و حقوق بشر معرفی کرده است اما شورای حقوق بشر در بررسی پرونده آمریکا با ذکر موارد نقض حقوق بشر، این کشور را به چالش کشید.
* بررسی دوره ای و جهانی حقوق بشر
———————————————-
مکانیسم بررسی دورهای حقوق بشر، یکی از ساز وکارهایی است که برای انجام وظایف شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد مبنی بر نظارت بر اجرای مفاد منشور حقوق بشر در کشورهای عضو این سازمان پیش بینی شده است. بر اساس پیشبینی به عمل آمده کلیه ساز وکارهای جدید حقوق بشری ملل متحد به نحوی تنظیم شده است تا شفاف، قابل پیشبینی، بی طرفانه، بر اساس گفت وگوهای واقعی و ارزشیابی بر مبنای «میزان حصول به اهداف» باشد. حال شورای حقوق بشر، در ۱۴ آبان ماه، فرصتی بدیع یافت تا با بررسی وضعیت حقوق بشر آمریکا در چارچوب طرح یو پی آر، برای ملزم سازی این کشور به تغییر رویه های مجرمانه و جنایتکارانه مجرایی جهانی فراهم سازد و بدین ترتیب در راستای مسوولیت خود در حمایت جهانی از حقوق بشر گامی بردارد.